Oleh : MASIAU MAKLIN
TINDAKAN
pihak berwajib menguburkan sebahagian daripada Pengganas Sulu
yang terkorban di Lahad Datu di kawasan perkuburan di Kg.Bawang, Pitas
menimbulkan banyak persoalan di kalangan rakyat Pitas.
Salah seorang yang
menyatakan rasa terkejut ialah Paluyan Marutin, seorang pemimpin kaum
Kimaragang dan pernah memegang jawatan sebagai Ketua Anak Negeri semasa
era PBS dan awal pemerintahan BN di N.3 Pitas.
Sebagai
seorang yang mengetahui tentang adat budaya kaum peribumi di Sabah,
Paluyan menimbulkan beberapa persoalan ekoran tindakan ini. Perkara
utama ialah, apakah asas utama dari segi perundangan, eksekutif mahupun
adat budaya yang membolehkan pengganas tersebut dikuburkan di Pitas?
Kita
sedia maklum bahawa kriteria seseorang dikuburkan di sesuatu kawasan
perkuburan kampung ialah di mana orang tersebut adalah penduduk asal di
kampung tersebut. Lantas Paluyan menimbulkan keraguan apakah pengganas
tersebut memang benar memiliki Mykad yang beralamat di kampung
berkenaan?
Kalau
pengganas tersebut tidak memiliki Mykad, apakah asas dan kriteria lain
yang membolehkan di kubur di kawasan tersebut? Apakah wujud mana-mana
asas perundangan dalam negara mahupun konvensyen perang antarabangsa
yang perlu dipatuhi?
Paling
penting, Paluyan mempersoalkan tentang Sogit. Adat tidak pernah
terhapus dan amat mengecewakan kerana pihak berwajib membelakang adat
yang menjadi amalan tradisi semua kaum pribumi di Pitas.
Dalam
isu ini, beliau menambah bahawa Sogit mesti dibuat bukan sahaja untuk
penduduk kampung berkenaan malah kepada semua rakyat di Pitas; apatah
lagi tanggapan buruk bahawa rakyat Pitas adalah sebahagian daripada
Pengganas Sulu?
Isu
lain yang timbul ialah soal tuntutan di kalangan waris para pengganas
tersebut. Oleh kerana kuburan merupakan salah satu bukti tuntutan tanah
adat melalui Ordinan Tanah 68, rakyat bimbang bahawa pada suatu masa
kelak akan timbul tuntutan hak di kalangan waris para pengganas ekoran
kewujudan kuburan tersebut.
Sesungguhnya
peristiwa ini amat malang dan tragis bagi rakyat Pitas. Paluyan berkata
bahawa selagi pihak berwajib tidak tampil memberikan penjelasan maka
selagi itu rakyat dalam persoalan dan membuat pelbagai andaian. /~sabahkini.net
